SWEK-directeur Cees van der Vlist: ‘De kansen benutten die we krijgen’

• Deel online:
• Facebook
• Twitter
• Linkedin

Het woord trots neemt de 62-jarige oud-ondernemer uit Nieuwpoort niet in de mond. Maar de twinkeling in zijn ogen verraadt dat die er wel degelijk is wanneer hij vertelt over de ontwikkelingen die zich de afgelopen jaren in razend tempo opvolgen binnen UNESCO Werelderfgoed Kinderdijk. “Ik ben daar heel blij mee. Hoe wij in het verleden gasten ontvingen op een werelderfgoed was om je voor te schamen. Om dit unieke gebied met zijn molens en gemalen te kunnen doorgeven aan de komende generaties en in goede conditie te houden zijn er voldoende middelen nodig. Het is goed dat er nu geld is om te investeren. Dat zal iedere liefhebber van cultureel erfgoed met me eens zijn. En ja, ik vind het fantastisch om hier te werken.”

Voor 2019 is een recordbedrag van 1,5 miljoen begroot om te investeren in de Kinderdijkse molens en molenerven. Ruim de helft daarvan wordt opgehoest door de SWEK. Dat bedrag staat los van de investering van 9 miljoen euro in de nieuwe entreezone en het Bezoekerscentrum, waarvan de stichting eveneens een gedeelte draagt. Gedeputeerde Han Weber van de provincie Zuid-Holland was deze week te gast in Kinderdijk om stil te staan bij de werkzaamheden in de entreezone, waarvan het einde in zicht is. Hard nodig ook, met de grote voorjaarsdrukte voor de deur.

Logistiek

Van der Vlist: “De ontwikkeling van de entreezone is heel belangrijk om binnen het werelderfgoed-gebied zo goed mogelijk voorbereid te zijn op de toekomst. Er zijn straks twee gescheiden entrees: voor groepen en voor individuele bezoekers. Het gebiedsperspectief waaraan de gemeenten Molenlanden en Alblasserdam nu werken moet oplossingen bieden voor de problemen buiten het werelderfgoed-gebied. Veel heeft te maken met logistiek: het beter stroomlijnen van de groeiende stroom toeristen. Het parkeren in het dorp is het grootste probleem. Elk jaar zien we dat het bezoek aan Kinderdijk toeneemt. Zoals dat wereldwijd bij alle toeristische attracties en recreatieve gebieden het geval is. Mensen krijgen meer vrije tijd, leven langer, hebben meer te besteden en gaan dus meer reizen. De maatregelen die voortvloeien uit het gebiedsperspectief moeten dit gebied mooier en minder kwetsbaar maken.”

'Plasbus'

Het aantal bezoekers dat een entreeticket kocht groeide van 130.000 in 2012 naar 309.000 in 2018. Geschat wordt dat zo’n zelfde aantal Kinderdijk bezoekt zonder een kaartje te kopen. Met de ingebruikname van de entreezone hoopt de SWEK de zogenaamde ‘plasbus’- een bus vol toeristen die tijdens hun bliksembezoek alleen een plasje doen, wat foto’s maken en weer gaan – een plekje in de geschiedenisboeken te geven. Het beleid van de stichting is er volgens de algemeen directeur niet op gericht meer bezoekers te trekken, wel om meer van hen een kaartje te laten kopen. “En dus een bijdrage te laten leveren aan de instandhouding van dit unieke gebied.”

De opening van het Bezoekerscentrum is op zaterdag 7 september. De bouw daarvan loopt op schema. De bijzondere klus, een deel van het pand komt in het water, trekt dagelijks bekijks van toeristen en locals. In het voorjaar van 2020 opent de derde museummolen. Nummer 4 van de Overwaard, ook wel de Contramolen genoemd, wordt dan opengesteld voor publiek. Groepen kunnen die molen en naastgelegen educatieschuur alleen per boot bereiken. De techniek van de molen en het molenmakersambacht komen daar centraal te staan. Ook de erven van Museummolen Blokweer en Museummolen Nederwaard worden binnen afzienbare tijd opgeknapt.

Authenticiteit

In 2017 gaf de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) een negatief advies op het voornemen van de SWEK om de twintigste molen te herbouwen. Die Oude Molen in de polder van Nieuw-Lekkerland, in de jaren ’50 van de vorige eeuw gesloopt, had de vierde museummolen moeten worden. Concrete plannen voor een vierde bezoekmolen zijn er nu niet. “Wij blijven streven naar authenticiteit en kwaliteit, samen met alle belanghebbenden. Goede regelgeving en het benoemen van grenzen is belangrijk. Kinderdijk moet niet vercommercialiseren. Wat ik vind van de kritiek dat dat nu wel gebeurt? Ik ben het daar niet mee eens. Wel is het belangrijk te beseffen dat betalende bezoekers nodig zijn om het hier goed te regelen. We moeten de kansen benutten die we krijgen, ook voor de regio. Ik hoop dat ook de politiek dat nastreeft.” Van der Vlist ziet Kinderdijk als de motor voor de toeristische sector in de Alblasserwaard. De Nieuwpoorter hoopt de samenwerking met andere partijen de komende jaren uit te breiden. Als voorbeelden noemt hij molenstichting SIMAV en Zuivelfabriek De Graafstroom.

Een ander groot pluspunt is volgens Van der Vlist de werkgelegenheid die Werelderfgoed Kinderdijk anno 2019 genereert. De SWEK heeft inmiddels ruim vijftig mensen in loondienst en 220 vrijwilligers aan zich gebonden. Het gros komt uit de regio. “De indirecte werkgelegenheid is nog vele malen groter. Het is prachtig om te zien dat hier nu dagelijks zoveel, vooral regionale bedrijven aan het werk zijn.”

Uithoeken

De protestactie van enkele molenaars in november van het vorige jaar toonde weer eens aan hoe iconisch de 19 Kinderdijkse molens zijn. De flyeractie haalde wereldwijd de krantenkolommen en nieuwsbulletins. Van Canada tot Rusland, van Amerika tot Nigeria. “Kinderdijk is door UNESCO aangewezen als een plek die zichtbaar moet zijn voor de wereld. Over hoe we dat organiseren moeten we het met elkaar eens zijn of worden. Weet je wat ik graag zou zien? Dat alle inwoners van de Alblasserwaard die wel eens lezen over de incidenten op de drukke dagen maar hier zelf nog nooit zijn geweest, een keer op bezoek komen. Om zelf te zien waarom mensen vanuit alle uithoeken van de wereld hier naartoe reizen.”