Buitentrap van Museummolen Blokweer vervangen

• Deel online:
• Facebook
• Twitter
• Linkedin

“De bomen van de trap zijn erg ingerot”, vertelt molenaar Jan-Willem de Winter van de Stichting Werelderfgoed Kinderdijk (SWEK). “Op de plekken waar bouten door de trapbomen zitten, is het water in gaan lekken en het houtrot begonnen.” In totaal neemt de klus op het erf zo’n twee weken in beslag. Kosten: rond de 26.000 euro. Het op zijn plek hijsen van de trap gebeurt in ongeveer 1,5 dag. Het nieuwe exemplaar is gemaakt door De Gelder Molenmakers- en Aannemersbedrijf uit Sliedrecht. De trap die nu wordt vervangen overleefde de brand die in 1997 een groot deel van de molen verwoestte.

Evenwicht

Tijdens het vervangen van de trap staat de molen, goed voor zo’n miljoen (!) omwentelingen per jaar, stil. Belangrijkste reden daarvoor is dat de molen niet kan worden gekruid, zoals het op de wind zetten van de bovenkant heet. Daarnaast is de bijna 400 jaar oude wipmolen uit evenwicht. De trap is onderdeel van de staart, die als tegenwicht dient voor de wieken aan de voorkant van het bovenhuis. De trap zorgt er uiteraard ook voor dat de molenaar het bovenhuis kan bereiken, om bijvoorbeeld de as te smeren. Er is namelijk geen trap binnen in de molen die helemaal naar boven loopt, daar is geen ruimte voor.

1542

Museummolen Blokweer is de oudste molen in UNESCO Werelderfgoed Kinderdijk. Hij is gebouwd in 1630, maar al in 1542 stond er ook een molen in dit model op deze plaats. Hij is minder handig om mee te werken dan de andere achttien molens (bovenkruiers) in Kinderdijk, die in de achttiende eeuw zijn gebouwd. Die hebben allemaal binnentrappen om in de kap te komen. Sinds de achttiende eeuw werden steeds minder nieuwe wipmolens gebouwd. Toch zijn er oude wipmolens behouden in deze streek, omdat het kostbaar was om ze zomaar te vervangen. Brandde er eentje af, dan werd de nieuwe molen wel als bovenkruier gebouwd. Dit zie je bijvoorbeeld in Groot-Ammers en Streefkerk.