Hooien op ouderwetse wijze: 'Mooi om dit de mensen te laten zien'

• Deel online:
• Facebook
• Twitter
• Linkedin

Riek in zijn handen, klompen aan, hoed op en pijp in de rechtermondhoek. Wie de 58-jarige Aad Schouten bij de molens van Kinderdijk aan het werk ziet, maakt een sprong van een jaar of 60 terug in de tijd. “Ik vind het belangrijk om te laten zien hoe zaken vroeger werden gedaan. Dit hoort bij onze cultuur”, zegt Schouten, als molenaar verbonden aan de Stichting Werelderfgoed Kinderdijk (SWEK).

Kunstmest

De manier van hooien zoals Schouten demonstreert heet ruiteren. Een werkwijze die vanaf de jaren ’30 van de vorige eeuw veelvuldig werd toegepast op de laaggelegen graslanden in de Alblasserwaard. Schouten: “Het gras veranderde door de komst van kunstmest. Het kreeg meer voeding en had daardoor langer nodig om te drogen. Dat gebeurde veel sneller door het op deze manier van de grond te halen.”

Bij ruiteren wordt het drogende gras op een houten ruiter – gemaakt van wilgenhout of sparrenhout – gedeponeerd. Vooral de wind versnelt het drogingsproces op deze manier aanzienlijk. Daardoor behoudt het hooi meer van zijn eiwitten, goed voor de dieren die er ’s winters van eten. Ruiteren bleek een uitkomst in de normaal gesproken wisselvallige Hollandse zomers. Het is wel een zeer arbeidsintensief klusje. “Het kostte mij een dag of vijf werk. Bij de Museummolen Blokweer en Museummolen Nederwaard staat een twintigtal ruiters”, weet Schouten, die vanaf 1981 in de prachtige Wingerdse Molen in Bleskensgraaf woont. “Die ruiters blijven daar nog wel enkele maanden staan. Het past hier helemaal bij het landschap.”

Ruiteren had in het midden van de vorige eeuw nog een groot voordeel: de kans op branden nam af. Het gedroogde gras ging minder snel op één berg in de schuur, waardoor de kans op hooibroei flink verminderde. En die pijp dan? “Haha, dat kan in het veld geen kwaad.”

Mooi om dit de mensen die hier komen te laten zien

Vanaf begin jaren ’60 namen machines het hooien over, iedereen in de polder herkent de balen wel die ’s zomers in de weilanden liggen. Maar in het Werelderfgoed Kinderdijk gaat het dus zo af en toe nog wel eens op de ouderwetse manier. Schouten: “Ik vind het mooi om dit de mensen die hier komen te laten zien. We kleden het gebied er mee aan en laten de laaggelegen stukjes havelingen zo niet verpauperen.”